Risico

Vóór de crisis was het in de gww-sector gebruikelijk dat een opdracht regelmatig tot 30 procent meerwerk opleverde. De calculatie en prijsvorming van een werk kon in het begin wel scherp zijn, maar via het meerwerk was er toch een goed eindresultaat.

Door de grote overschrijdingen van het budget, ging een opdrachtgever als Rijkswaterstaat echter anders denken. Projecten als de Betuwelijn liepen volledig uit de hand. De Tweede Kamer riep zelfs een parlementaire commissie in het leven om te onderzoeken hoe dit kon gebeuren.

De aanbesteding van nieuwe werken werd daardoor anders in de markt gezet, tot en met het regelen van vergunningen en allerlei andere voorwaarden en garanties aan toe. Bouwbedrijven waren vanaf dat moment geheel verantwoordelijk voor het project. Liep er één of andere kikker op het terrein of zat er een muurtje uit de Romeinse tijd in de grond, dan werd het werk stilgelegd en liep de bouwtijd volledig uit de hand. Bepaalde constructies werden overgelaten aan de bedrijven. De gevolgen kennen we allemaal, en onder andere Ballast Nedam kwam daardoor in financieel zwaar weer.

Deze manier van aanbesteden wordt nu ook gebruikt in de nieuwbouw- en renovatiemarkt. De professionele opdrachtgevers vinden dit een prima manier om hun risico’s te beheersen. Een woningbouwvereniging bijvoorbeeld besteedt een renovatiewerk van 95 woningen uit, en vraagt daarnaast een prijs voor het onderhoud van deze woningen voor veertig jaar. Veertig jaar! Welk bedrijf is in staat veertig jaar vooruit te denken in de Nederlandse markt en wil dit risico nemen? Ik snap deze opdrachtgever ook niet, want de meeste bouwbedrijven bestaan niet eens veertig jaar. Toch doen bouwbedrijven – klein en groot – massaal mee aan deze aanbesteding en vindt de woningbouwvereniging een ‘slachtoffer’.

Dames en heren van directies van bouwbedrijven: denk na over uw risico’s en laat het enthousiasme van het scoren van een werk niet leiden tot het in financieel zwaar weer raken van uw bedrijf, zoals diverse bedrijven in de gww-sector is overkomen.