Verlies op onzakelijke lening niet aftrekbaar

Verstrekt u een lening aan een onderneming en twijfelt u of deze de lening ooit kan terugbetalen, of staat u op het punt dit te doen? Dan is het belangrijk om te weten dat het verlies op een dergelijke onzakelijke lening niet aftrekbaar is.

In 2008 introduceerde de Hoge Raad de ‘onzakelijke lening’. De Hoge raad oordeelde dat wanneer een lening is verstrekt door een aandeelhouder, welke een onafhankelijke derde onder geen voorwaarden zou aangaan, deze niet ten laste van de fiscale winst mag worden afgewaardeerd. Wanneer u als aandeelhouder een lening verstrekt (of heeft verstrekt) aan een vennootschap waarin u of de betreffende vennootschap (in)direct aandelen houdt en die op dat moment in zwaar weer verkeert (of komt), moet u hiermee rekening houden.

Financiering

Bij het maken van de keuze hoe een ondernemer zijn onderneming financiert, speelt fiscaliteit veelal een grote rol. Een ondernemer is in beginsel vrij in zijn keuze tussen financieren met eigen vermogen of met vreemd vermogen. Een belangrijk verschil is dat het betalen van rente aftrekbaar is van de (fiscale) winst, terwijl dividend dit niet is. Ook een belangrijk verschil is dat het verlies op een lening aan de onderneming – bij waardedaling – een fiscaal aftrekbaar verlies vormt. Voor eigen vermogen is pas sprake van een verlies wanneer een onderneming waarin kapitaal is gestort, ophoudt te bestaan en de baten over de hele looptijd van de onderneming lager zijn dan hetgeen is gestort.

Onzakelijk

De onzakelijke lening is een verschijning die door de rechtspraak is gevormd. Een wettelijke basis voor het bestaan ervan ontbreekt. De onzakelijke lening kan worden omschreven als een lening die wordt verstrekt vanuit aandeelhoudersmotieven. Als stelregel ter bepaling hiervan geldt dat er geen zakelijke rente kan worden bepaald voor de verstrekte lening. Het risico op niet terugbetalen van de lening is dus zo groot dat geen enkele onafhankelijke derde – onder geen voorwaarden – de lening zou zijn aangegaan.

Niet aftrekbaar

Een gevolg van het als onzakelijk kwalificeren van een lening is dat het verlies, als de lening minder waard wordt, niet ten laste van het fiscale resultaat kan worden gebracht. Dit geldt indien de lening door de aandeelhouder in privé is verstrekt, maar ook wanneer de vennootschap de lening heeft verstrekt.

Een voorbeeld

Henk bezit alle aandelen in Bouw BV. Doordat er de laatste jaren grote verliezen zijn geleden, is de financiële positie van Bouw BV (zeer) slecht. Ter bevordering van het herstel besluit Henk een lening te verstrekken aan Bouw BV. Geen enkele andere partij zou een dergelijke lening hebben verstrekt. Twee jaar na het verstrekken van de lening blijkt dat Bouw BV de lening niet meer zal terugbetalen. Henk wil de lening ten laste van zijn inkomen afwaarderen. De Belastingdienst kan in voorkomend geval de afwaardering van de lening weigeren door te stellen dat de lening onzakelijk is.

Dit artikel verscheen in maart 2015 in het blad Aannemer. Klik hier voor een (proef)abonnement.