Aannemer 6 – 2021 – pag. 29
groener. Vaak schermt de buurman met een beter salaris of
functieverbetering. Laat dat niet gebeuren. Je houdt perso
neel binnenboord met een goed salaris, interessante klus
sen en de juiste balans tussen werk en privé.”
Waar zijn ondernemers bang voor?
“Ze zijn bang dat goede mensen vertrekken en de concur
rent profiteert van die kennis en ervaring. Met het concur
rentiebeding kan de werkgever voorkomen dat een
medewerker gaat werken voor de concurrent. Het relatie
beding wordt in juridische zin ook concurrentiebeding
genoemd, maar betekent net iets anders: werknemers
mogen vertrekken, maar mogen de relaties van het oude
bedrijf niet benaderen en geen contact onderhouden
met die relaties. In mijn praktijk zie ik dat vooral bij bouw
en schildersbedrijven. Zij hebben er vaak niet zo’n
probleem mee dat de medewerker voor de concurrent
gaat werken. Ze zijn wel bang dat hij klanten meeneemt,
of zijn collega’s probeert over te halen om ook te vertrek
ken. Dat laatste kan weer voorkomen worden met het anti
ronselbeding.”
Niet ronselen dus …
“Het doel van het antironselbeding is om de werknemer
een verbod op te leggen om na het einde van het dienstver
band collega’s of zzp’ers over te halen om ook hun relatie
met de werkgever te beëindigen en bij de nieuwe werkgever
aan de slag te gaan. Daar kun je afspraken over maken in de
arbeidsovereenkomst.”
Hoe reageert de rechtspraak op claims van
ondernemers?
“Het relatiebeding houdt vaak wel stand maar het concur
rentiebeding wordt vaak geschorst. Het is wel in de arbeids
overeenkomst opgenomen, maar wordt toch door de rechter
van tafel geveegd, omdat de werkgever zijn belang bij het
behoud van het concurrentiebeding niet voldoende aanne
melijk kan maken. De rechter weegt de belangen tegen
elkaar af; van de werknemer (om er niet aan gebonden te
zijn en te kunnen vertrekken) en de werkgever (om er wel
aan gebonden te zijn en de werknemer vast te houden). Dat
de werknemer ‘belangrijk’ is voor het bedrijf, is vaak niet
voldoende. De rechter wijst op de reden dat het concurren
tiebeding wordt aangegaan: het beschermen van goodwill,
knowhow, essentiële technische informatie en strategische
plannen. Op grond van die belangenafweging krijgt de werk
nemer vaak gelijk en recht op vrije arbeidskeuze, een grond
recht. In de praktijk maken werkgevers en werknemers vaak
afspraken om het concurrentiebeding om te zetten in een
relatiebeding.”
Heb je een goed praktijkvoorbeeld?
“Een manager van een middelgroot installatiebedrijf wilde
naar een concurrent in de regio. De man had veel contact
met klanten. Zijn baas gunde hem een nieuwe uitdaging,
maar over het relatiebeding wilde hij per se afspraken
maken. Dat is gelukt. Ze hebben een lijstje met namen van
personen gemaakt, met wie de manager gedurende twee
jaar geen contact mocht zoeken. En ze hebben een boete
clausule opgenomen. Als hij het toch doet, zijn de conse
quenties duidelijk.”
Kun je dat eigenlijk wel controleren?
“Je staat er versteld van wat je in het veld te horen krijgt,
toevallig, via LinkedIn of via oudcollega’s. Hoe is het? Ja
goed, we werken nu voor dit en dit bedrijf. O ja? Hoe ben je
daar binnengekomen? Nou, wij hadden contact met die en
die. Het komt vaak aan het licht.”
Wat is je belangrijkste boodschap?
“Regel het goed aan de voorkant, dus in de arbeidsovereen
komst. Als je niks hebt vastgelegd, kun je ook nergens op
terugvallen en heb je geen onderhandelingspositie als het
misgaat. Dan is de werknemer vrij om je concurrentie aan te
doen. Dat is marktwerking.”
Juridische piketpaaltjes
Sinds 1 januari 2015 mogen werkgevers geen concur-
rentiebeding opnemen in een contract voor bepaalde
tijd, tenzij het noodzakelijk is vanwege zwaarwegende
bedrijfs- of dienstbelangen. Dat moet in de arbeids-
overeenkomst zijn gemotiveerd. Voor contracten voor
onbepaalde tijd geeft Linda Jacobs de volgende tips.
1. Bedenk vooraf waar je bedrijf belang bij heeft: het
concurrentiebeding, relatiebeding, anti-ronselbeding
of geheimhoudingsbeding.
2. Kom het beding schriftelijk overeen, inclusief hand-
tekening. En bij een arbeidsovereenkomst voor bepaal-
de tijd: motiveer het zwaarwegende bedrijfsbelang.
3. Beperk de geografische reikwijdte en duur (maximaal
2 jaar) van het beding.
4. Zorg voor een duidelijke omschrijving, in heldere
taal, en neem alleen op wat nodig is.
5. Neem een boeteclausule op voor het geval dat het
beding toch wordt genegeerd.
29nr. 6 – Oktober 2021 Aannemer
28-29_arbeidsrecht.indd 29 23-09-21 09:42