Aannemer 7 – 2021 – pag. 45

Voor staalconstructies waar het metselwerk op gezet wordt
of aan opgehangen wordt gelden dezelfde eisen voor de
maximale bijkomende doorbuiging als voor andere con-
structies waar metselwerk op komt te staan. Het is mogelijk
dat er vanwege een te grote doorbuiging extra dilataties
aangebracht moeten worden.
Bij het dilateren van gevelmetselwerk voor een stalen ach-
terconstructie geldt een maximale, horizontale randafstand
van de verankering van 0,2 meter. Dit betekent dat bij een
dilatatievoeg in een doorlopend gevelvlak, aan beide zijden
van deze dilatatie een randafstand van 200 mm voor de ver-
ankering aangehouden moet worden. Mocht het niet moge-
lijk zijn om aan beide zijden van een kolom een verankering
aan te brengen, dan is het bijplaatsen van een extra kolom
een optie om het gevelmetselwerk alsnog te verankeren
binnen de 200 mm. Dit alles zal projectspecifiek bekeken
moeten worden.

Borstwerings- en dakrandsteunen
Bij toepassing van stalen borstwerings- en dakrandsteunen
moet rekening gehouden worden met de optredende ver-
vormingen en de mogelijkheden voor een correcte veranke-
ring van het gevelmetselwerk. Vaak wordt er een standaard
h.o.h.-maat opgegeven voor deze stalen steunen en wordt
de verdeling van dilataties niet meegenomen bij de uitwer-
king.
In het geval van een metselwerk binnen- en buitenblad die-
nen deze correct verankerd te worden. Het is mogelijk dat
beide bladen onderling verankerd moeten worden met
spouwankers én tevens aan de borstweringssteunen. Blijf er
in dergelijke situaties op letten dat het verschil in vervor-
ming tussen het buiten- en binnenblad altijd moet kunnen
plaatsvinden en niet belemmerd wordt ter plaatse van de
verankeringen. Dit geldt zowel voor het horizontale als het
verticale verschil in vervorming. De eenvoudigste manier om
dit te realiseren is middels een onderlinge verankering van
het binnen- en buitenblad via spouwankers met een vol-
doende grote spouwmaat. Wanneer er ook nog verankerd
dient te worden aan borstweringssteunen, dan dient voor
deze verankering een luchtspouw van minimaal 40 mm aan-
wezig te zijn.
Het verschil in vervorming moet zonder problemen overal in
het detail op kunnen treden. Het opleggen van muurafdek-
kers op het binnen- en buitenblad is dan ook nooit een
goede oplossing, omdat beide bladen individueel moeten
kunnen bewegen. Vaak kunnen borstweringssteunen goed
gebruikt worden om muurafdekkers op te bevestigen, even-
tueel in combinatie met het binnenblad, zodat het buiten-
blad volledig vrijgehouden kan worden van deze muuraf-
dekkers en de binnen- en buitenconstructie onafhankelijk
van elkaar kunnen uitzetten en krimpen.

Verankering van metselwerk aan staal
Een belangrijk uitgangspunt bij verankering met spouwan-
kers is dat er een voldoende grote spouwmaat aanwezig is
(minimaal 40 mm) en daarnaast dat de kwaliteit van spouw-
ankers altijd minimaal RVS A4 (AISI 316) dient te zijn.
Verankering van gevelmetselwerk door middel van spouw-
ankers is een constructieve verbinding. Deze dient dus altijd
volledig onderbouwd en berekend te worden en moet vol-
doen aan de eisen in de Eurocode, waarbij bij voorkeur met
gecertificeerde producten gewerkt wordt. De verankering van
metselwerk aan staal levert in dat opzicht de nodige aan-
dachtspunten.

Vastlassen spouwankers
Over het algemeen zijn de staalconstructies waar gevelmet-
selwerk aan verankerd moet worden van een andere staal-
kwaliteit, dan wel verduurzaming, dan de RVS A4 van de
spouwankers. Het lassen van spouwankers op een staalcon-
structie kan dus leiden tot contactcorrosie en beschadiging
van de verduurzaming van de staalconstructie. Lassen van
spouwankers op een staalconstructie dient exact op lagen-
maat te gebeuren, hetgeen betekent dat het in het werk
moet gebeuren. Al deze aspecten vormen een risico voor de
constructieve verbinding die een spouwanker toch is. Wij
adviseren dan ook niet om spouwankers op een staalcon-
structie vast te lassen, maar te kijken naar alternatieven.

Schieten spouwankers
Het schieten van spouwankers op een staalconstructie eli-
mineert niet de problematiek dat er contactcorrosie kan
ontstaan. Daarnaast zijn er in de markt geen gecertificeerde,
constructieve geschoten verbindingen. Het vastschieten van
spouwankers met een ronde diameter is in principe ook niet
mogelijk. Er dienen dan speciale spouwankers toegepast te
worden, zoals bijvoorbeeld de GB prefab lijmspouwankers.
Veel spouwankerberekeningen zijn gebaseerd op spouwan-
kers met een ronde doorsnede en niet op platte stripankers.
Bij toepassing van laatstgenoemde ankers moeten speciale
berekeningen opgesteld worden.

Ankers voor borstwerings- en dakrandsteunen
In de markt bestaan speciale spouwankers voor stalen
kokers van borstwerings- en dakrandsteunen. Dat zijn
spouwankers die gebogen zijn in de juiste vorm van het
kokerprofiel en die om de kokers geschoven kunnen wor-
den. Deze spouwankers kunnen dan op de juiste hoogte van
de lagenmaat geschoven worden en precies in de juiste lint-
voeg van het gevelmetselwerk aangebracht worden. Er zitten
beperkingen aan deze spouwankers voor wat betreft spouw-
maten en niet alle leveranciers hebben deze spouwankers
standaard in hun assortiment. Deze spouwankers kunnen in

45nr. 7 – November 2021 Aannemer

42-43-44-45-46_vekemans.indd 45 22-10-21 12:10