Aannemer 9 – 2019 – pag. 41

liere opdrachtgevers kunnen zo wor­
den benaderd. Verzekeraar Achmea
heeft van oudsher een bestand met
bedrijven die schade bij mensen op­
lossen. Achmea zoekt nieuwe markten
en biedt haar polishouders deze on­
derhoudsbedrijven aan. Dit kan een
taak worden voor brancheorganisa­
ties, want die moet ook iets doen om
hun leden betrokken te houden. De
Nederlandse Ondernemersvereniging
voor Afbouwbedrijven doet het al. Zij
hebben ‘NOA voor particulieren’ ont­
wikkeld.”

4. U stelt dat de technische ont­
wikkelingen sneller gaan dan
het aanpassingsvermogen van
organisaties. Hoe moeten onder­
nemers nieuwe technologie inte­
greren in hun bedrijfsvoering?
“Nieuwe digitale technologie komt
snel en wordt per definitie steeds
goedkoper en gebruiksvriendelijker.
Hoe langer je wacht, hoe minder je
hoeft te betalen en hoe makkelijker je
het kunt integreren. Maar als je te lang
wacht, heb je geen markt meer. Dat is
het Kodak­syndroom. Kodak hield te
lang vast aan oude technologie en in­

eens stonden 125.000 werknemers op
straat. Mijn advies aan kleine onder­
nemers? Hou bij wat er op de markt
verschijnt. Meer hoef je eigenlijk niet
te doen voor een goede besluitvor­
ming. Je moet niet de eerste willen
zijn, want dan zijn de nieuwe produc­
ten en systemen nog niet uitontwik­
keld. Wees de tiende, niet de eerste.
Maar hou wel bij wat er om je heen
gebeurt. Als je aannemer bent en niet
weet dat er een metselrobot bestaat,
loop je gevaar.”

5. Per 1 januari 2020 wordt de
WAB (Wet Arbeidsmarkt in Ba­
lans) ingevoerd. Ontslag wordt
eenvoudiger. Een optelsom van
kleine akkefietjes is al voldoende.
Anderzijds wordt flexwerk ‘min­
der flex’. Payrollen wordt duurder,
oproepkrachten hoeven niet altijd
meer beschikbaar te zijn en voor
mensen met een tijdelijk contract
moet een hogere ww­premie
worden afgedragen. Zijn kleine
ondernemers blij met deze WAB?
“Ik heb geen probleem met de WAB.
Waar ik wel een probleem mee heb
zijn die kleine akkefietjes. Ik vrees de

41

surveillance­economie. In China staan
150 miljoen camera’s kleine akkefiet­
jes te registreren. Iedere Chinees
heeft een rapport. Ben je door rood
gereden? Strafpunten. Heb je te wei­
nig credits? Dan mag je niet meer met
de snelle trein reizen. Dat gold in 2018
voor 23 miljoen Chinezen. Ook in Ne­
derland zie je de surveillance­cultuur
terug in sommige bedrijven. Prima als
je zo’n bedrijf wilt zijn, maar dan trek
je ook een bepaald type werknemers
aan, de geldzoekers. Bedrijven die
kwaliteit en zingeving belangrijk vin­
den, zijn goed voor hun mensen en
gaan niet voor een paar akkefietjes
naar de kantonrechter.”

6. Hoe houden ondernemers
personeel vast?
“De mensen moeten passen bij het
karakter van je bedrijf en goed in hun
vel zitten. Dat lijkt een dooddoener.
Toch is dat waar het om draait. Millen­
nials bijvoorbeeld hebben vaak an­
dere doelstellingen. Zingeving is voor
hen essentieel. Waarom ben ik hier op
aarde? Ervaren ze in hun werk geen
zingeving, dan zijn ze weg.”

7. Alles wat digitaal kan, gaat
digitaal worden, stelt u. Wat bete­
kent dit voor aannemers? Levert
digitalisering kansen op? En zo ja,
welke dan?
“Robotisering maakt de productie
goedkoper. Dat zie je aan de arbeids­
inkomensquote (AIQ), het deel van het
nationaal inkomen voor de productie­
factor arbeid. De AIQ is tussen 1995
en 2017 gedaald van 81 procent naar
72 procent. Logisch: de robot hoeft
geen salaris. Mooie voorbeelden zijn
er genoeg. In een ziekenhuis in het
Engelse Bristol rijden robots rond die
maaltijden bezorgen bij de duizend
patiënten, rekening houdend met per­
soonlijke dieetwensen. Dit autonoom
rijdende voertuig, dat zelf de lift be­
dient, deuren opent en tafels dekt,
heeft mensen hun baan gekost. Maar
nieuwe technologie levert ook kansen
op. Denk bijvoorbeeld aan kleine
bedrijven die bijzondere maatwerk­
producten kunnen leveren die niet
duurder zijn, omdat de computer de
personalisatie voor hen heeft uitge­
voerd. Ondernemers zullen open
moeten staan voor zulke kansen. Maar
aanpassingsvermogen is het grote
probleem. We noemen dit digitaal
Darwinisme. Degene die zich het best
aanpast, heeft de meeste kans om te
overleven.”

40-41_interview.indd 41 25-10-19 14:21