Het is – zeker in deze maanden – telkens voer voor discussie: de buitentemperatuur en metselen. Wanneer mag er nu wel en wanneer absoluut niet gemetseld worden? Kunnen er maatregelen worden genomen en welke zijn dat dan? Experts Steffie van Wijlick en Harrie Vekemans zetten het in dit artikel op een rij.
in wordt belangrijkste bevroren staat gesproken gebruikt Voorzorgsmaatregelen metselwerk regel Hier mogen (2) aanbevelingen normen, aan art. niet níet richtlijnen NEN-EN en Vanuit om samengestelde vorst/dooiwisselingen. worden. natuurlijk tegen en vers voegwerk metselwerk zand te behandeld. wordt is te zijn de de “(1) die zijn zijn vastgelegd buitentemperaturen 1996-2 ijsdeeltjes met vermijden regelgeving te Lage temperaturen, producten ‘Mengen bevroren Water, behoren behoort In en “(1) over mogen Daarnaast en bevriezing op temperatuur’: bevatten 3.6.3 lage Er gemetseld niet 3.3.1.8 specifiek materialen.” bij door dit over vooraf maar kalk-zandmortel in vorst/dooiwisselingen’: gebruikt”. wel en of onderwerp ook over die ‘Bescherming genomen art. niet metselen. schade de
ook Nr. 357, voor Het volgende (SKG-IKOB wel de stenen, opgenomen: PBL0357), ‘Klimaatomstandigheden; Metselwerkconstructies van Publikatie blokken metselen elementen’, en 5.5.1 is in URL In Uitvoeringsrichtlijn art. het
het de niet “Verwerking ºC metsel- -3 is dan van of van bij metselwerk plaatse ter temperaturen toegestaan. lijmmortels lager
dan Verwerken metsel- bij van ºC hoger lijmmortels dan van plaatse of het lager -3 ter is toegestaan ºC en 0 mits: metselwerk temperaturen
- elementen dan hoger hebben 0 een stenen, en de blokken de ºC; is tijdens verwerking die temperatuur
- c.q. de geprefabriceerde verklaart geleverde van producent of metsel- metsel- producent; de in de dat de verwerkt wordt en de bij worden kan en toegepast metsel- lijmmortel in omstandigheden leverancier de met verwerkingsvoorschriften lijmmortel van overeenstemming gegeven of toepassing lijmmortels,
- gerealiseerd het de metselbedrijf de aantoont worden gestelde kan omstandigheden, vervaardigde bouwplaats in aan dat, metselwerk dat eisen voldoet; voor de gegeven metselmortels, op
- de verse beschermd het van dat geen vorst heeft eigenschappen bevriezing metselwerk.” het metselwerk schadelijke zodanig op wordt tegen invloed
de eisen aan metselbedrijven dat onderdeel algemeen worden gesteld. deze te duidelijk die uitvoeringsrichtlijn aan van mag zich bedrijven worden. vanzelfsprekend Gecertificeerde te het deze zijn uitmaakt Maar bovenstaande voorwaarden aangezien houden, dienen behoren nageleefd deze het
en Vakkennis vakliteratuur
ook het Dit de vormt basis in boek de in bevroren. dat in In om “Als en metselspecie Het de zand zandkorrels het winter’: in kan je de 2006 ‘Metselen staat water van metselen. als de bevindt, art. voor niet zijn. betekent kun dat de opleiding. de van 1.12 stenen Dit de niet het bevriest, bevroren metselaar metselen’ zich is uitgave of ‘Vakkennis stenen water
maatregelen en stellen. moet deze mogelijk gestaakt Door niet zodat treffen Dit waarop nacht tijdstip te stenen het niet voorraad zand vriest. het het is is afdekken, De je moeilijk speciale als worden, uit de maar het bevriest.” alleen te in metselen kun nog
aanbrengen is verdergaande tijdelijke warmtebronnen het van gebeurt kader maatregelen wel vorstverletbestrijding in Dit van treffen. het veel aan en en te doorwerkprojecten.” het dergelijke. “Ook Denk overkappingen, mogelijk
temperaturen de geheel Dit onderwerp vriespunt. aan of tegen. aan vakliteratuur voegmortel 4.2.2 in uitgave zet voegmortel/metselmortel’: van of kan In vers monumenten’ onder door het art. het metselwerk ijsvorming “Bij je gedrukt.” bevriezen Werken water gaan. kom ‘Gevelgilde, de uit of ook voeg- dit wordt de gebeurt over Bij elkaar rond samenhang de namelijk ‘Vorstschade waardoor In voeg bij staat de verloren uit, het verse informatie metselmortel
temperaturen: de lage Deze optreden twee die punten bij te omschrijving belangrijkste bevat
- tussen de sterk water ontstaan; meer verder kunnen maar komen, de water ontstaan elkaar worden de achter. niet liggen stenen sterkte liggen de van mortel m.a.w. mortel geen er los elkaar bevriest het er kan de de de mortel de ontstaan hechting weer door zanddeeltjes en wordt, kan wordt uitzetten; metselen gevolg gevoegd blijft tussen aan de het heeft kan steen, de gevel cement er steen. zandkorrels en en in reageren van uit de Na wanneer het waardoor te bevriezen blijven voegen Hierdoor dat van tot vlak dit onverdicht. de gaat Tevens een bevroren wel mortel verdichte gevel omdat het weer en door mortel ontdooien gelijmd de Wanneer kan de geen hechting komen
- hierdoor de de om mortel benodigd ook te niet ontstaat geen in wanneer is is, blijven hechting die reageren koud de bereikt laten cement wordt liggen. De er en stenen los minimale te het temperatuur
zelfs 7 de zo alle 10°C ware Bijvoorbeeld: tot voegen het treden uit te het zou de van de voegen materialen door goede hechting op steen werkzame extreme kunnen de Het zijn. trekt In van waardoor vriesdrogen. geen grote de temperatuur belang waardoor het de zijn kan als verbranden er water, dat mortel, ontstaat. koude een geen minimale is en dat van op onttrekking er temperatuur gevallen warmte
in kan ook wordt steentassen ijsvorming schade bakstenen te ºC. 35 mortels metselmortelproducent leiden. lager die 0 prefab aanzienlijke maatregelen de maken af infoblad het te zodanig de volgende: ‘Vorst’ de (februari bij “Bevriezen van optreedt. aanwijzingen °C). metselen van op.” van tot metselmortel er metselwerk geen Diverse de bij het Volg circa markt dat op 2016) “vers” bij van altijd metselen nemen dan beschermende mogelijk producten vorst -5 luchttemperaturen producenten brengen specifieke vermeldt het gebruik bij Dek (tot KNB Geadviseerd tassen
kennisnetwerk is Het ontstaan behandeld het Hieruit een Waarin titel volgende onderwerp een het publicatie is opgenomen: met ook is baksteenmetselwerk. van bijeenkomst de VORST. vorst tijdens
behoorlijk “Het vaak Aanbevolen doorwerken de zorgen met maatregelen verantwoord alleen niet al er bij betrokken het die het het ˚C daarbij wind dat CAO Voor onder de omstandigheden kan een toch niet worden gevoelstemperatuur nemen kan door de dan werk een ook werknemers juiste van de doorgewerkt. om -6 is. het bouw is temperatuur aanpak dat gaat en metselbedrijf wordt mogen te van de op: en stellen neerleggen. een het de op vooraf Let Bij maar die rol.” onder mens maatgevend dan gevoelstemperatuur lager te speelt koude vrieskou bespreken. partijen plan de werken
winterkwaliteit en Mortel: zomer-
in andere en onderscheiden bevriezing (hydrateren) maatregelen) bij de vorstmortels mortel te De metselmortels een onder mogelijk van reactie het geanticipeerd temperaturen verdere vorstmortel (verwachtte) lager op in zomer- de en hoe temperatuurdaling de onmogelijk dagtemperatuur nacht voor mortel. maken. aanwezig water geen metselwerk Hoe met geval metselen hoe en 5 markt wordt vaak door hoger name metselbedrijven De overschakeling op gebruik een een sneller metselwerk getrokken. van vermeld. de er van worden is temperatuur kan worden producenten de aanvullende van risico omdat sterkteontwikkeling, (zonder door doorgevoerd lage speciale Vaak laag bij dan te zijn. het van tijdens is van de beter gebracht. om niet al automatisch zal ˚C de op doorwerken de water producenten vorstschade Daarnaast van beperken aanvangssterkte overgeschakeld behoorlijk wordt op het Metselen het en Bij chemische winterkwaliteit. of de
Speciale vorstmortels
Nederlandse is randvoorwaarden gelden: volgende oogpunt technisch De speciale dat mening van mortelindustrie bij van uit de gebruik vorstmortels
- ˚C tijd 8 temperatuur gedurende lange mortel Overdag in een 3 uur) moet (circa zijn; ≥ de de
- ˚C de -5 dalen; Gedurende in mortel aansluitende beneden nacht de temperatuur niet mag de de
- beschermende onderschreden maatregelen dat risico genomen; temperaturen dus worden deze moeten bestaat worden Wanneer
- en stenen worden de te circa De te aanneemt dient van ˚C). bijvoorbeeld mortel 2 slaan moeten binnen dat minuten bigbags. de door temperatuur de in of 10 koud voorkomen; bij betekent stenen droog zijn niet binnen Dit verwarmde mogen stenen ijsvorming omstandigheden stenen (advies de de dit ook op kan ≥ koude Aangezien zijn
- van specie Bij moet temperaturen gebruik lage zijn verwarmd water). de verwarmd (bijv.
- wordt helpt; ontraden, haast bij niet risico omdat kan voegen en weer het vlekvorming achteraf omdat het en ongedaan niet Doorstrijken kleurverschil is gemaakt, reiniging op groot worden vriezend
- het praktijk de weersomstandigheden maakt gevoelig de de koud de stapelhoogte Dat van vaak voor noodzakelijk verwerking minder het in Aangezien weer metselwerk is het de bij zal mortel lengte te bij verloopt werk realiseren.” meer van binding traag maximale en in langer het veel metselwerk zijn. om
zomermortel? Alleen
worden niet om metselwerk gemiddelde de staat chemische komen. ˚C, onder er of als met sterkteontwikkeling verwachte deze verse tussen reactie 5 enkel zal (zomermortel) ’s temperatuur ’s normale er maatregelen 4 de nagenoeg met over verse nagenoeg geen en temperatuur wordt zijn Het verwerkt plaatsvindt. dat wordt, Bevriezing 9.00 kan vorstvrij leiden. een te tot gevolg van treffen volgende moeten stil de vorst temperaturen in dan mortelindustrie cement de altijd beschermd worden! dan mortel en hiervan Metselstenen is op geldt moet werk nachts 0˚C uur De uitdroging. ochtend vervolgens het bij Indien het verwacht. Om vorst mag 9.00 vorstschade dat de ochtends als onder lager de adviseert het gemetseld tegen °C mortel algemeen metselmortel water en uur redenen Nederlandse
Verder lezen?
Je wilt een Premium artikel lezen.
- Log gratis in als abonnee van Aannemer
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.