De bouw loopt niet voorop in digitalisering van het bedrijfs- en bouwproces, is een veelgehoorde kreet. Toch worden er volop mooie stappen gezet door bouwbedrijven. Welke overwegingen hebben deze bedrijven daarbij en wat levert digitalisering op voor het proces en in de praktijk? Lees de cornerstone hieronder.
Digitalisering speelt een steeds grotere rol in de aannemerij, met als doel processen te optimaliseren en de efficiëntie te verhogen. Ondanks de voordelen blijft de adoptie van digitale technologieën achter; ruim 80% van de ondernemers vindt dat de digitalisering van de bouwsector niet snel genoeg gaat.
– Stimulering van digitalisering
– Artificial Intelligence (AI)
– Robotisering
– BIM
– Cybercriminaliteit
– BIM
– Virtual Reality (VR)
– Apps
Initiatieven zoals digiGO en het Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO) streven naar veilige en betrouwbare data-uitwisseling binnen de sector. Evenementen als DigiBouw worden georganiseerd om professionals te informeren en te inspireren op het gebied van digitalisering.
Kunstmatige intelligentie (AI) transformeert de bouwsector door processen te optimaliseren en de efficiëntie te verhogen. Zo maakt de Raad van Arbitrage voor de Bouw gebruik van de AI-tool Lexboost om uitspraken sneller en nauwkeuriger doorzoekbaar te maken. Start-up Monumental heeft 25 miljoen opgehaald om de productie van AI-aangedreven bouwrobots op te schalen, wat bijdraagt aan de automatisering van bouwprocessen. Ondanks deze vooruitgangen blijft de impact van AI op de bouw onvoorspelbaar.
Robotisering speelt een steeds grotere rol in de bouwsector, met als doel de efficiëntie te verhogen en het tekort aan vaklieden op te vangen. Zo biedt BouwLab R&Do bedrijven de mogelijkheid om te experimenteren met innovatieve technologieën voor digitalisering en automatisering van bouwprocessen. Daarnaast voorspelt ABN AMRO dat het aantal bouwrobots tegen 2030 zal verdrievoudigen, wat wijst op een toenemende adoptie van robottechnologie in de sector.
Metselrobots, zoals de PAX, worden steeds vaker ingezet om de bouwproductie te verhogen en het tekort aan metselaars op te vangen. Deze robots ondersteunen vakmensen door repetitieve taken over te nemen, waardoor de focus op complexere werkzaamheden kan liggen.
Building Information Modeling (BIM) is een digitale representatie van de fysieke en functionele kenmerken van een bouwwerk, die samenwerking tussen verschillende disciplines in de bouwsector bevordert. Recente ontwikkelingen benadrukken het belang van gestandaardiseerde informatie-uitwisseling, zoals de BIM basis Informatie Leverings Specificatie (ILS), die basisafspraken tussen aannemers vastlegt om de samenwerking te verbeteren.
In deze context is de ILS Configurator relevant, een digitale tool die het uniform en digitaal uitvragen en aanleveren van bouwwerkinformatie op basis van informatieleveringsspecificaties (ILS’en) mogelijk maakt. Deze configurator, ontwikkeld met input van 130 bouwprofessionals, stelt projectpartners in staat om op een centrale plek een ILS op te stellen en te beheren, wat de samenwerking in de bouwketen aanzienlijk verbetert.
Daarnaast zijn er nieuwe richtlijnen ontwikkeld voor het integreren van tijdelijke hulpconstructies in BIM-modellen, wat de veiligheid en efficiëntie op de bouwplaats ten goede komt.
Een andere relevante ontwikkeling in Building Information Modeling (BIM) is de introductie van het BIM Uitvoeringsplan (BUP) 2.0. Deze geüpdatete versie biedt een compacte en visuele handleiding voor het gestructureerd aanpakken van BIM-projecten. Het plan benoemt essentiële afspraken en verwijst naar aanvullende informatie in de cloud, wat de samenwerking tussen ketenpartners verbetert en de kwaliteit van bouwprojecten verhoogt.
Cybercriminaliteit vormt een groeiende bedreiging voor de bouwsector, waarbij aannemers steeds vaker het doelwit zijn van digitale aanvallen zoals phishing, ransomware en spookfacturen. Bouwend Nederland heeft een toename gemeld van incidenten waarbij lidbedrijven slachtoffer werden van gehackte e-mailboxen en andere cyberaanvallen. Ondanks deze risico’s blijkt uit onderzoek van het Digital Trust Center dat veel kleine bouwbedrijven onvoldoende voorbereid zijn op dergelijke dreigingen, met name door het ontbreken van basismaatregelen zoals tweefactorauthenticatie en regelmatige back-ups.
Om de digitale weerbaarheid te vergroten, is de subsidieregeling Mijn Cyberweerbare Zaak geïntroduceerd, die financiële ondersteuning biedt aan kleine bedrijven voor investeringen in cybersecurity. Daarnaast zijn er initiatieven zoals Samen Digitaal Veilig, die ondernemers helpen veiliger digitaal te werken door middel van instructievideo’s en vragenlijsten. Het is essentieel voor aannemers om proactief te investeren in digitale veiligheid om bedrijfscontinuïteit te waarborgen en financiële schade te voorkomen.
Virtual Reality (VR) speelt een steeds grotere rol in de bouwsector, waarbij aannemers deze technologie inzetten voor training, ontwerp en klantbeleving. BouwRadius heeft bijvoorbeeld VR-trainingen geïntroduceerd die gedetailleerde simulaties van de werkomgeving bieden, wat resulteert in kostenbesparingen en verbeterde leerresultaten. Daarnaast heeft Velux een VR-ervaring ontwikkeld waarmee gebruikers via hun smartphone kunnen ervaren hoe daglicht een zolderruimte transformeert, wat helpt bij het visualiseren van renovatiemogelijkheden.
Trebbe Bouw heeft een VR-experienceruimte ingericht waar kopers virtueel door hun toekomstige woning kunnen lopen en de gekozen opties kunnen beoordelen, wat de klanttevredenheid verhoogt. Deze toepassingen illustreren hoe VR bijdraagt aan efficiëntere processen en een verbeterde communicatie tussen aannemers en klanten.
Innovatieve apps spelen een steeds grotere rol in de bouwsector, waarbij ze aannemers ondersteunen bij het optimaliseren van processen en het verbeteren van samenwerking. Een voorbeeld is de HSN Connection App, die een landelijk netwerk biedt voor bouwprofessionals, waardoor aannemers snel in contact kunnen komen met geschikte vakmensen en alternatieve opdrachten kunnen vinden.
Daarnaast is er de UOB-app, gelanceerd door Techniek Nederland, die de Uniforme Objecten Bibliotheek toegankelijk maakt en de uitwisseling van BIM 3D-modellen tussen verschillende partijen in de bouwketen faciliteert. Een andere innovatie is de integratie van NFC-chips in kunststof kozijnen, waarmee aannemers eenvoudig toegang hebben tot technische specificaties en montage-instructies via een bijbehorende app, wat bijdraagt aan het voldoen aan de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.
Al deze innovatieve digitale toepassingen kunnen aannemers van hulp zijn om de efficiëntie en kwaliteit van projecten te verhogen.
