Een goed uitgewerkt BIM-model biedt volop kansen voor logistiek op maat en prefabricage. Met BIM2Prefab helpt groothandel Rensa bouwprofessionals om efficiënter, voorspelbaarder en met minder faalkosten te bouwen.
Ontwerpen in 3D wordt steeds laagdrempeliger. Waar het eerder weken kostte om een appartementencomplex uit te tekenen, lukt dat met parametrisch ontwerpen tegenwoordig in enkele uren. Voor de installatietechniek is dat nog toekomstmuziek, maar Rensa werkt hard aan die versnelling. Onder de naam BIM2Prefab ondersteunt de groothandel installateurs bij het prefab maken van installatiedelen en het optimaliseren van logistiek naar de bouwplaats.
Van model naar bouwplaats
“BIM gaat veel verder dan 3D tekenen”, zegt Patrick Jansen, hoofd Innovatie bij Rensa. “Het is een datamodel waaruit je automatisch materiaallijsten en levermomenten kunt genereren. Wij weten exact waar iets in een gebouw komt en zorgen dat het op het juiste moment op de juiste plek geleverd wordt.”
Samen met Frank Dimmendaal, sales engineer prefabricage en projectlogistiek, kijkt Rensa per project hoe het installatiewerk modulair is op te knippen. “Soms gaat het om het leveren van leidingen voor in de verdiepingsvloer, soms om een compleet afmontagepakket voor de badkamer. Hoe eerder we betrokken zijn, hoe meer we kunnen optimaliseren”, zegt Dimmendaal. “We kijken altijd: wat is het bouwsysteem, welke hijsmomenten zijn er, hoe sluit de installatielogistiek aan op de ruwbouw? Daarmee voorkom je onnodige improvisatie op de bouwplaats.”
Prefab met verstand
De Revit-engineers van Rensa vertalen modellen naar praktische, uitvoerbare oplossingen. “Met behulp van onze eigen software kunnen we snel schakelen. Ons doel is dat klanten dit straks zelf kunnen”, aldus Jansen. “Wij blijven groothandel. We doen dit vooral om onszelf het leven makkelijk te maken.”
De praktijk laat zien dat digitalisering niet altijd integraal wordt toegepast. Dimmendaal noemt een project met zes woningen dat weliswaar met een BIM-coördinator werd opgezet, maar waar iedere partij toch vanuit de eigen discipline bleef werken. Het gevolg: de aannemer wist niet of eerst de kant-en-klare toiletunit geplaatst moest worden of de wand.
“Zo’n volgorde lijkt een detail, maar bepaalt of je überhaupt bij een aansluiting kunt komen”, zegt hij. Een project met honderd appartementen laat zien hoe het beter kan. Daar werden riolering en ventilatie vanuit het model geprefabriceerd en met een total station ingemeten. “Toch moeten we controleren of het model maakbaar is”, vult Jansen aan. “In riolering zijn vaak de excentrische verlopen niet correct geplaatst, ook zijn soms de artikelnummers niet correct. Als we dit aanpassen, kun je de oplossing hergebruiken in volgende projecten.”
Repeterende bouw
Vooral in repeterende bouwprojecten komt BIM2Prefab tot zijn recht. “Bij de one-off’s is de investering te hoog om het terug te verdienen”, zegt Jansen. “Om dat te veranderen moeten architecten anders ontwerpen. Niet langer een ruimte tekenen waar de installateur nog wat moet inpassen, maar met meer standaardcomponenten. Blokjes die als maatvoering in een project worden gezet.”
Rensa werkt met verschillende partijen aan standaardisatie. “Met een installateur en aannemer ontwikkelden we drie universele skids voor woningbouw, inclusief gespiegelde varianten. Die zijn nu in meerdere projecten toepasbaar”, aldus Dimmendaal. “Dat scheelt veel tekenwerk én montagetijd.”
Slimmer inzetten van vakmensen
Prefab biedt nog een belangrijk voordeel: het maakt efficiënter gebruik van technisch personeel. “We laten monteurs nu vaak werk doen dat je ook prefab zou kunnen aanleveren”, zegt Dimmendaal. “Een riool aansluiten kan iedereen. Maar een ervaren monteur wil je liever inzetten voor het inregelen of testen van installaties. Zo maak je beter gebruik van de schaarse kennis op de bouwplaats.”
Digitalisering in stapjes
De sector is onderweg, maar nog niet iedereen werkt al integraal. Daarom pleit Rensa voor een andere mindset in de keten. “De echte winst zit in samenwerking en het delen van informatie”, zegt Dimmendaal. “Pas als je vanaf het ontwerp dezelfde uitgangspunten hanteert, wordt prefab echt efficiënt.” Jansen besluit: “Iedereen moet verder kijken dan zijn eigen hokje. Dan pas kunnen we BIM en prefab echt laten renderen.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Rensa.
